فن کويل چيست؟
ف
ن کويل (Fan Coil Unit) يا FCU يک دستگاه تهويه مطبوع ساده شامل کويل‌هاي سرمايش يا گرمايش و است که براي کنترل دماي فضايي که در آن نصب شده است و يا چند فضاي متعدد استفاده مي‌شود. يک
فن کويلمعمولا به کانال‌کشي (Ductwork) متصل نيست. فن‌کويل‌ها به وسيله يک سويچ روشن/خاموش و يا ترموستات (Thermostat) کنترل مي‌شوند.
به دليل سادگي فن کويل‌ها، نصب آن‌ها به صرفه‌تر از سيستم‌هاي گرمايش مرکزي با دستگاه
هواسازاست. از طرفي فن‌کويل‌ها به دليل قرار دادن فن در فضا، پر سر و صدا هستند. چيدمان دستگاه‌ها بسيار مختلف است؛ از جمله افقي سقفي و يا عمودي زميني.
طراحي و کارکرد فن کويل‌ها
انواع مختلفي از فن‌کويل در نقاط مختلف دنيا به کار مي‌رود. فن کويل در اتاق و يا فضايي که در آن قرار دارد، ممکن است مخفي و يا نمايان باشد.
فن کويل نمايان مي‌تواند ديواري (Wall Mounted)، ايستاده (Freestanding) و يا سقفي (Ceiling Mounted) باشد و به طور معمول شامل يک محفظه مناسب براي حفاظت و پنهان کردن خود دستگاه فن کويل مي‌باشند. شبکه (Grille) هواي بازگشت و ديفيوزر (Diffuser) هواي عرضه در محفظه قرار گرفته‌اند تا هوا را توزيع کنند.
فن کويل پنهان بيش‌تر در فضاي سقف کاذب و يا فضاي تاسيسات نصب مي‌شود. معمولا شبکه هواي برگشت و ديفيوزر هواي عرضه به وسيله کانال به سقف متصل مي‌شوند. اين باعث مي‌شود که انعطاف‌پذيري زيادي براي مکان‌يابي گريل براي تطابق با جانمايي فضاي سقف به وجود آيد. در بسياري از مواقع هواي بازگشت کانال‌کشي نمي‌شود از سقف به عنوان يک پلنيوم (Plenum) هواي بازگشت استفاده مي‌شود.
کويل، آب گرم و يا سرد را از يک دستگاه مرکزي دريافت مي‌کند و با انتقال حرارت، حرارت را از هواي اتاق خارج يا به آن اضافه مي‌کند. فن کويل‌هاي سنتي مي‌توانند داراي ترموستات داخلي باشند و يا مي‌توانند به يک ترموستات راه دور سيم‌کشي شده باشند. با اين وجود در بسياري از ساختمان‌هاي مدرن با يک سيستم مديريت انرژي ساختمان (Building Energy Management System) يا BEMS، کنترل دستگاه فن کويل به وسيله يک کنترلر ديجيتالي مرکزي انجام مي‌شود. کنترلر فن‌کويل از طريق شبکه‌هاي ارتباطي (Communication Network) به BEMS متصل مي‌شود و در نتيجه از يک نقطه مرکزي قابل تنظيم و کنترل است.
به منظور تهويه هوا، دستگاه فن کويل آب گرم و يا سرد را از يک کويل گردش مي‌دهد. فن‌کويل آب سرد يا گرم خود را از يک دستگاه مرکزي يا موتورخانه (Mechanical Room) مي‌گيرد که داراي تجهيزاتي براي خارج کردن حرارت (يا افزودن حرارت) به آب مدار بسته ساختمان مي‌باشند. تجهيزات مورد استفاده براي سرمايش مي‌تواند شامل
چيلر(Chiller) و يا
برج خنک کننده(Cooling Tower) و تجهيزات گرمايشي مي‌تواند شامل يک
ديگ(Boiler) يا
آب گرم‌کن(Water Heater) باشند.
دستگاه‌هاي فن کويل به دو دسته تقسيم مي‌شوند: فن‌کويل‌هاي دو لوله‌اي (Two-Pipe Fan Coil Units) يا فن کويل‌هاي چهار لوله‌اي (Four-Pipe Fan Coil Units). فن کويل دو لوله‌اي داراي يک لوله رفت (Supply Pipe) و يک لوله برگشت (Return Pipe) است. لوله رفت بر حسب زمان سال آب سرد و يا گرم را تامين مي‌کند. فن کويل‌هاي چهار لوله‌اي داراي دو لوله رفت و دو لوله بازگشت هستند که اجازه مي‌دهد آب گرم و سرد هر دو در هر لحظه بتوانند به دستگاه وارد شوند. از آن‌جا که به علت تفاوت جذب يا تلفات حرارت در مناطق مختلف يک ساختمان، اغلب لازم است که در هر لحظه گرمايش و سرمايش را هم‌زمان تامين نمود، فن کويل‌هاي چهار لوله‌اي معمولا بيش‌تر استفاده مي‌شوند.
اتصال فن کويل به شبکه‌هاي لوله‌کشي با استفاده از طرح‌هاي توپولوژي مختلفي انجام مي‌شود که شامل بازگشت مستقيم (Direct Return)، بازگشت معکوس (Reverse Return) و يا سري منفصل (Series Decoupled) مي‌شود.
بر حسب دماي آب سرد انتخاب شده و رطوبت نسبي فضا، اين احتمال وجود دارد که کويل‌هاي سرمايش، جريان هواي ورودي را رطوبت‌زدايي کنند و به عنوان يک محصول جانبي اين فرآيند، گاهي ميعاناتي توليد مي‌شود که بايد تخليه (Drain) شوند. فن کويل براي اين منظور داراي يک سيني چکه (Drip Tray) داراي اتصال تخليه مي‌باشد. ساده‌ترين روش تخليه ميعانات از چند دستگاه فن کويل توسط يک شبکه لوله‌کشي است که کندانس را به يک نقطه مناسب پايين مي‌برد. روش ديگر استفاده از يک پمپ کندانس (Condensate Pump) است که در جايي استفاده مي‌شود که در آن فضا براي لوله‌کشي گرانشي محدود است.
در يک دستگاه فن کويل براي کنترل موثر گرمايش و سرمايش مورد نظر خروجي از دستگاه، سرعت موتور (Motor) فن کنترل مي‌شود. برخي از سازندگان، کنترل سرعت را با تنظيم تپ‌هايي (Tap) بر روي ترانسفورماتور AC تامين‌کننده توان موتور فن انجام مي‌دهند. به طور معمول اين تنظيم در مرحله راه‌اندازي ساختمان انجام مي‌شود و در طول عمر ساختمان باقي مي‌ماند. ديگر سازندگان از يک موتور خازني تقسيم دايمي (Permanent Split Capacitor) يا PSC با سيم پيچي سفارشي استفاده مي‌کنند که در سرعت مطلوب فن‌کويل تنظيم مي‌شوند. يک سويچ انتخابي تغيير سرعت ساده شامل خاموش، زياد، متوسط و کم براي ساکنان اتاق فراهم مي‌شود تا سرعت فن را کنترل کنند. به طور معمول اين سويچ انتخابي به ترموستات اتاق متصل است و تنظيم آن به صورت دستي و يا به طور خودکار توسط ترموستات ديجيتال اتاق مي‌باشد. مي‌توان از سيستم‌هاي مديريت انرژي ساختمان براي اتوماتيک کردن سرعت فن و کنترل دما استفاده کرد. موتورهاي فن معمولا از نوع جريان متناوب چاک‌دار (AC Shaded) و يا خازني تقسيم دايمي هستند. پيش‌رفت‌هاي اخير شامل طرح‌هاي موتور DC بدون جاروبک (Brushless DC Motors) با کموتاسيون الکترونيکي (Electronic Commutation) هستند. در حالي که اين موتورها صرفه‌جويي قابل توجهي ايجاد مي‌کنند، هزينه‌هاي اوليه و بازگشت سرمايه بايد به دقت در نظر گرفته شوند.
فن کويل‌هاي با موتور DC/EC
اين موتورها گاهي موتورهاي DC، موتورهاي EC و گاهي به نام موتورهاي EC/DC خوانده مي‌شوند. DC مخفف جريان مستقيم (Direct Current) و EC مخفف کموتاسيون الکترونيکي (Electronically Commutated) هستند.
موتورهاي DC اجازه مي‌دهند که سرعت فن در
فن کويلبا يک سيگنال 0 تا 10 ولت ورودي به موتور کنترل شود و نيازي به ترانسفورماتور (Transformer) و سوئيچ سرعت مورد استفاده در فن کويل AC ندارند. تا ولتاژ سيگنال 2.5 ولت (که ممکن است در سازندگان فن/موتور مختلف متفاوت باشد) فن وضعيت خاموش قرار دارد. زماني که ولتاژ سيگنال افزايش مي‌يابد، سرعت فن به صورت پيوسته افزايش مي‌يابد تا بيشينه سرعت در سيگنال ولتاژ 10 ولت به دست آيد. فن کويل‌ها معمولا بين حدود 4 تا 7.5 ولت کار مي‌کنند، زيرا در زير 4 ولت حجم هوا ناکارآمد و در بالاي 7.5 ولت فن کويل براي بيش‌تر کاربردهاي تجاري بيش از حد پر سر و صدا است.
دليل اين که اين فن کويل‌هاي DC با وجود پيچيدگي نسبي آشکار خود در حال رايج‌تر شدن هستند، سطح راندمان انرژي بالاتر آن‌ها نسبت به همتايان آن‌ها با موتورهاي AC است. تبديل فن‌کويل AC به DC، مصرف برق را تا 50 درصد کاهش مي‌دهد و کنترل سرعت فن بر حسب مصرف باعث 80 درصد صرفه‌جويي مي‌شود.
فن کويل چيست؟
منبع : شرکت تهویه مهاجر
مشاهده پست مشابه : فن کويل چيست؟
فروش فن کوئل